Λεωνίδας Κακούρης: «Ήρωας είναι αυτός
που φοβάται και παρόλα αυτά, το ζύγι της ψυχής του γέρνει στο να βοηθήσει τους
άλλους παραμερίζοντας το προσωπικό συμφέρον»
Αφορμή της παρακάτω κουβέντας ήταν η ελληνική ταινία «Έξοδος 1826», στην οποία υποδύεται τον Ηλία Μανάκα, προσωπικό φίλο του καπετάνιου Μίχου Φλώρου. Οι δυο τους, μαζί με τα υπόλοιπα «παιδιά της Σαμαρίνας» ξεκινούν ένα μακρύ ταξίδι προκειμένου να στηρίξουν τους συμπατριώτες τους κατά την έξοδο του Μεσολογγίου. Βέβαια, η κουβέντα μ’ έναν άνθρωπο που έχει τόσο μεστό λόγο βρίσκει πολλές αφορμές για νέες συζητήσεις και ίσως νέους προβληματισμούς.
Μαρία-Άννα Τανάγια
Θα ήθελα να θυμηθείτε τη στιγμή που ο Βασίλης Τσικάρας σας πρότεινε το ρόλο. Ποια ήταν η πρώτη σας σκέψη;
Ότι είναι τρελός.
Διαβάζοντας το σενάριο, τι είναι εκείνο που σας συγκίνησε περισσότερο στην ιστορία των παιδιών της Σαμαρίνας;
Η Ανιδιοτέλεια. Ξεχασμένη λέξη, ε; Η έλλειψη προσωπικού «κέρδους», για να για χρησιμοποιήσω μια λέξη που έχει ξεφτιλιστεί στις μέρες μας. Το παράλογο του εγχειρήματος.
Ποιο είναι το κυριότερο μήνυμα που περνά για εσάς αυτή η άγνωστη στους περισσότερους πτυχή της ιστορίας;
Η ανάγκη που ένιωθαν να συνδράμουν. Εννιά μέρες μέσα από κακοτράχαλα βουνά για να θυσιαστούν οι περισσότεροι στο βωμό της πατρίδας και της μεγάλης τους καρδιάς.
Ήρωας δεν είναι ο ατρόμητος. Αυτός μπορεί να αποτελεί και κάποια ανωμαλία της φύσης. Να του λείπει ένα ένζυμο ή ν’ αποτελεί μια παραλλαγή στο DNA του.
Ήρωας για εμένα είναι αυτός που φοβάται, που νοιάζεται για τους ανθρώπους που αφήνει πίσω του…και παρόλα αυτά, το «ζύγι» της ψυχής του γέρνει στο να βοηθήσει τους άλλους παραμερίζοντας το προσωπικό συμφέρον.
Η ταινία διαφέρει κατά πολύ τις παλιές ελληνικές ιστορικές ταινίες που είχαμε συνηθίσει να παρακολουθούμε. Πώς θα την περιγράφατε σε κάποιον που δεν την έχει δει ακόμα;
Μια απλή, ανθρώπινη ματιά σε μια άγνωστη σελίδα της Ελληνικής Ιστορίας.
Ποια στιγμή των γυρισμάτων δε θα ξεχάσετε και για ποιο λόγο;
Όπως καταλαβαίνετε, 30 μέρες στο βουνό αποτελούν το σενάριο μιας άλλης ταινίας. Έχει πολλές στιγμές. Κωμικές κι ανθρώπινες. Στο βουνό κατάλαβα για παράδειγμα, έμπρακτα, τι σπουδαίο εργαλείο ήταν για τους προγόνους μας η κάπα. Απίστευτο. Σκέψου, άπειρες ώρες στην ύπαιθρο (τι ωραία χώρα που έχουμε…), την άπλωνες κάτω, οπουδήποτε σε χώμα, πέτρα, αγκάθια… και ξάπλωνες. Ξεκουραζόσουν, έτρωγες, τυλιγόσουν, προστατευόσουν στη μάχη.
Κι όλα αυτά να τα βλέπεις στην πράξη… και να τα ακούς από ανθρώπους που η ζωή τους είναι η συνέχιση της παράδοσης. Επίσης, έχω να καταγγείλω ότι οι φουστανέλες ΔΕΝ λερώνονται. Για να αποφύγουμε λάθη στα ρεκόρ, τα εξωτερικά γυρίσματα γίνονταν με χρονική σειρά.
Δηλαδή πρώτη μέρα, δεύτερη μέρα και ούτω καθεξής. Υποθέτεις, λοιπόν, ότι κάθε μέρα γίνεται πιο μαύρη… Αμ δε! Έριχνα στη λευκή φουστανέλα κάθε μέρα χώμα να «βρωμίσει», να λερωθεί. Την επόμενη μέρα στο φακό ήταν πάλι άσπρη! Καθόμουν όπου να’ ναι κι αυτή εκεί…
Επίσης, ένα περιστατικό που θα μου μείνει είναι ένα γύρισμα όπου είμαστε ξαπλωμένοι, στην πλαγιά ενός βραχώδους βουνού και προσπαθούμε να ξεκουραστούμε γιατί έχουμε ανεβοκατέβει την πλαγιά δυο φορές. Ένας συνάδελφος που λαγοκοιμόταν –ψηλός, γεροδεμένος, παλικάρι- ξαφνικά πετάγεται πάνω φωνάζοντας έντρομος «Φίδι, φίδι!» κι άρχισε να τρέχει πάνω κάτω, να φωνάζει, να ψάχνεται αν τον τσίμπησε και να περιγράφει πώς τον κοίταζε το φίδι κατάματα… Λες να το ονειρεύτηκε; Καταλαβαίνετε, ότι έπεσε πολύ γέλιο.
Ως θεατής, ποια θεωρείτε πως είναι η πιο συγκινητική στιγμή της ταινίας;
Η στιγμή που ο Μίχος Φλώρος με τους άντρες του, φτάνει έξω από το Μεσολόγγι και συνειδητοποιεί πόσο άνιση θα είναι η μάχη. Αλλά όχι μάταιη…
Ακούει τον αχό του πολέμου. Και ξέρει ότι δεν έχουν πολλές πιθανότητες να επιστρέψουν. Και το τέλος του Ηλία Μανάκα… Με τη σκηνή που ο φακός αποκαλύπτει το μωρό, το μέλλον στην κοιλιά της γυναίκας του. Από τη μια το ανθρώπινο δράμα κι από την άλλη τα υψηλά ιδανικά.
«Ιδανικά» με γιώτα: Ξεχασμένη λέξη, επίσης. Τη θέση της πήρε η λέξη e-δανεικά!
Ποια είναι τα σχόλια που λαμβάνετε από όσους έχουν παρακολουθήσει την ταινία;
Δεν έχω ακούσει σχόλια. Τρέχω απ’ το πρωί μέχρι το βράδυ (πώς γίναμε έτσι). Είδα την ταινία στην πρεμιέρα στο Αλκυονίς . Έκτοτε, «αγνοούμαι». Πάντως, θα με ενδιέφερε ν’ ακούσω αν γνωρίζετε.
Εγώ την είδα στην πρεμιέρα στο Κολοσσαίον στη Θεσσαλονίκη και το κοινό ήταν κατενθουσιασμένο! Για ποιον λόγο θα προτείνατε σε κάποιον να δει την ταινία;
Η ταινία αποδεικνύει έμπρακτα, όχι με λόγια, όχι με «θα», όχι με αναθέσεις κάτω απ’ το «γραφείο», όχι απ’ τον εύκολο δρόμο , ότι όταν θέλεις, μπορείς. Αρκεί να προσπαθήσεις.
Αν πάρουμε το «έργο» ανάποδα θα δούμε το εξής:
Μια Ταινία. Ωραία. Αφίσα. Έξοδος 1826. Ωραία.
Την Παρακολουθούμε. Τελειώνει.
Κριτικές. Γνώμες. Καλή. Κακή. Μέτρια. Αριστούργημα…κλπ…
Αν θέλετε τη γνώμη μου, τίμια. Και συνεργατική.
Πάμε πάλι πίσω:
Χρήματα μηδέν. Ευρώ πολύ λίγα. Άλλωστε, δεν είναι νόμισμα.
Διάθεση να γίνει; Τεράστια. Θέληση; Τεράστια. Λάθη; Πολλά. Όμως…
Η ταινία, στο ταξίδι του Βασίλη, βρήκε φίλους, χορηγούς, συμπαραστάτες τρελούς, επαγγελματίες κι ερασιτέχνες.
Ένωσε εκατοντάδες ανθρώπους Που δούλεψαν γι’ αυτή. Που κατέθεσαν το «κεφάλαιο» τους. Αυτό δεν αποτιμάται σε ευρώ. Ούτε μπορεί να υπολογιστεί στο κόστος μιας μη ανεξάρτητης παραγωγής. Με τις ελλείψεις της. Με τις αδυναμίες της. Πώς αλλιώς θα γινόταν άλλωστε; Εκτός από το όνειρο, χρειάζονται λεφτά να αγοράσεις το αλεύρι. Να φτιάξεις μάχες αληθοφανείς, γραφικά, πλούσια σκηνικά. Το δικό μας σκηνικό είναι η Φύση του Πάικου. Ρούχα μας, οι στολές των Φίλων Γιαννιτσών και «άλλων». Κρεβάτι μας, η φιλοξενία των κατοίκων.
Για εμένα είναι κατάθεση ψυχής. Το αποτέλεσμα, στην τελική, ξεπέρασε τις προσδοκίες μου και όσα με ανησυχούσαν.
Πόσο δύσκολο/εύκολο είναι να δημιουργεί κανείς εν καιρώ κρίσης;
Όσο και πριν. Γιατί και πριν τη κρίση υπήρχε μια άλλη κρίση: η Αναξιοκρατία. Έχω φίλους που τα παράτησαν, κουρασμένοι απ’ την απέξω. Το πάρτι δεν ήταν για όλους.
Ο κάθε ατάλαντος, ο κάθε πικραμένος, ήταν πάνω στην καβαλημένη του σανίδα και σέρφαρε ανενόχλητος στα μίντια, στα κανάλια, στα σήριαλ, στις ταινίες, παντού. Αρκεί να τον ήθελε το σύστημα. Προ κρίσης, λοιπόν, είχαμε βαθύτερη κρίση. Όχι ότι τώρα άλλαξαν και πολύ τα πράγματα. Απλώς, έπεσαν οι μάσκες. Κι έφυγαν και πολύ από το χώρο ή τους έδιωξε ο ίδιος ο χώρος, τώρα που τέλειωσαν τα ψέματα. Έγινε ένα πρώτο ξεσκαρτάρισμα.
Το καλό είναι ότι το θέατρο και το σινεμά «μπολιάζεται» πάντα από τη φρεσκάδα νέων ανθρώπων που μαζεύονται γύρω απ’ τη λάμπα σαν τα μαμούνια τη νύχτα. Γι’ αυτό δε φοβάμαι.
Ποιο είναι το πιο τρελό σας όνειρο που θέλετε να πραγματοποιηθεί τα επόμενα χρόνια;
Τα όνειρα είναι για τη νύχτα. Το πρωί πρέπει να ξυπνάμε. Το πιο τρελό μου όνειρο, λοιπόν, για τα επόμενα τρία χρόνια, είναι να «ξυπνήσουμε».
